شیوع ویروس کرونا کلویید19، شیوه زندگی جهانی تغییر داده و باعث افزایش آگاهی نسبت به اهمیت حفاظت از سلامتی در برابر بیماری و عفونت گردیده است. ماسکهایی که ابتدا در چین و کشورهای آسیایی برای محافظت استفاده میشدند، اکنون به عنوان یک وسیله لازم و ضروری برای محافظت از خود و دیگران در برابر گسترش ویروس در سراسر دنیا استفاده میشوند.
بسیاری از تولیدکنندگان نساجی به دنبال راهی برای کمک به تولید ماسک و تغییر تولیدات خود به ماسکهایی با قابلیت استفاده مجدد هستند این در حالیست که مواد استاندارد بیبافت به دلیل افزایش غیرمنتظره تقاضا قادر به تامین تمامی محصولات نیستند. ماسکهای صوررت که قبلا در زمینههای پزشکی، شیمیایی و… استفاده میشدند برای استفاده به عنوان محافظ بینی و دهان در برابر ویروس باید از تستهای معتبری پیروی کنند.
استانداردهایی مانند DIN EN 14683 یا DIN EN 149 در اروپا، ASTM F2100 در آمریکا و GB/T 23610 در چین، میزان فیلتر ماسک و عبور باکتریها را بررسی میکنند. ماسکهای موردتایید معمولا از نوع ماسکهای سه لایه بیبافت بوده و بیشتر از 95% از باکتریها و 99% از ذرات ریز گرد و غبار را فیلتر میکنند. ماسکهایی که برای استفاده شخصی تولید میشوند معیار عملکردی لازم و مشخصی ندارند، در واقع ماسکهایی که برای مصارف غیرپزشکی تولید میشوند معمولا از یک تا سه لایه پارچه تشکیل شدهاند.
بهبود ماسکهای تولیدی:
به منظور بهبود سطح محافظت ماسکهای تولیدی توصیه میشود یک لایه برای چسبندگی قطرات عطسه و یک لایه آنتیباکتریال برای کاهش رشد باکتری تعبیه شود. لازم به ذکر است به دلیل شیمیایی بودن مواد مورد استفاده برای مقابله با باکتریها و عوامل خارجی، این مواد باید در لایههای میانی یا خارجی ماسک استفاده شوند تا از تماس مستقیم این مواد با پوست جلوگیری شود. لایه آبگریز بیرونی که معمولا از الیاف پلیپروپیلن یا پلیاستر تولید میشوند مانع از ورود قطرههای ناشی از عطسه و سرفه شده و اجازه نفوذ قطرات و ذرات از بیرون به داخل ماسک را نمیدهد. لایه آنتیباکتریال میانی از ذرات بخار ناشی از تنفس محافظت کرده و جریان هوای درون ماسک را حفظ میکند. همچنین با اصلاح الیاف پنبه یا سلولز و استفاده از آنها در ماسک، آن را در برابر آب و روغن نیز مقاوم کرده و به ماسک قابلیت شستشو با دمای حداکثر 70 درجه سانتیگراد میدهند.
آیا ماسکهای خانگی برای محافظت در برابر انتقال ویروس کرونا موثرند؟
گزارشی از دانشگاه کمبریج ارائه شد که براساس آن آزمایشی بر روی ماسکهای خانگی تولید شده انجام و بررسی شد که آیا این ماسکها جایگزین مناسبی برای ماسکهای جراحی هستند یا خیر. به این منظور مواد خانگی رایج مورد بررسی قرار گرفت و میزان فیلتر ویروس و باکتری آنها اندازهگیری شد.
ماسکهای جراحی به عنوان ماسکهای رایج مورد استفاده برای کنترل و پیشگیری به عنوان مرجعی برای مقایسه درنظر گرفته شد. میزان فشار قطرات در هرمورد عطسه و سرفه بررسی شد تا راحتی و تناسب بین صورت و ماسک مشخص شود. به همین دلیل ماسکهای خانگی مشابه ماسکهای جراحی تولید شد. سپس برای بررسی تاثیر ماسکهای جراحی و خانگی در جلوگیری از پراکندگی قطرات و ذرات معلق، میزان باکتری و ویروس در هرمورد استفاده از ماسکهای خانگی، ماسکهای جراحی و بدون ماسک اندازهگیری شد.
راندمان فیلتراسیون:
طیف وسیعی از مواد خانگی رایج مورد بررسی قرارگرفت و با ماسک جراحی از برند Molnlycke 4239,EN 14683 سری اول مقایسه شد. تمامی مواد آزمایش شده ظرفیت نسبی برای به دام انداختن ذرات معلق دارند. ولی میزان جذب ذرات و باکتریها در مورد ماسک جراحی بیشتر از سایر موارد است. بعد از آن ماسک تهیه شده از تیشرت 100% پنبهای بیشترین میزان فیلتراسیون را دارد همچنین این نوع ماسک خانگی تناسب بیشتری بین صورت و ماسک نسب به سایر ماسکهای خانگی داشته و راحتی بیشتری دارد. در درجه بعدی ماسک تهیه شده از پارچه حولهای بازده فیلتراسیون بیشتری در بازه زمانی مشخص دارد.
نتیجهگیری نهایی:
ماسکهای صورت با پوشش بینی و دهان و فیلتر کردن ذرات، باکتری و ویروسها از سلامتی محافظت میکنند. میزان فیلتراسیون پارچه یا بیبافت مورد استفاده در ماسک به ساختار و ترکیبات لایه، شکل و ساختار فیزیکی منافذ و سرعت عبور ذرات بستگی دارد. لازم به ذکر است با وجود خواص مطلوب لایه اگر ماسک تولید شده از لایه به خوبی اطراف دهان و بینی را پوشش ندهد فایده نخواهد داشت. برای جلوگیری از قطرات سرفه و عطسه بعد از ماسکهای جراحی، ماسکهای خانگی تهیه شده از پنبه میتواند در جلوگیری از ترشح قطرات از تاثیر چشمگیری برخوردار باشد. این درحالیست که ماسکهای خانگی تناسب بیشتری با صورت داشته و برای مصرف کنندگان راحتی بیشتری دارد و میتوانند مدت زمان بیشتری از آن استفاده کنند. با این وجود ماسکهای جراحی و یا فیلتردار به عنوان اولویت اول برای حفاظت و پیشگیری از ابتلا به ویروس باید درنظر گرفته شوند و بعد از آن ماسکهای خانگی با شستشوی مناسب مورد استفاده قرار گیرند.
مطالب مرتبط:
نقش منسوجات بی بافت در مقابله با ویروس کرونا