ترکیه شدیدترین زمین لرزه را در بیش از ۱۰۰ سال اخیر خود تجربه کرده است. این زلزله با قدرتی نزدیک به ۷.۸ریشتر در مرکز ترکیه (کانون: استان “قهرمان‌مرعش” )، خاورمیانه را به لرزه درآورد و در بخش هایی از غرب آسیا و شرق مدیترانه هم احساس شد. تا به این لحظه تعداد کشته ها و زخمی ها از 5 هزار نفر گذر کرده است. شدت این زلزله به حدی بوده که در سوریه، عراق٬ لبنان، فلسطین، عربستان و اردن هم حس شده است.
زمین لرزه ترکیه تاثیر شکننده بر اقتصاد ترکیه و معیشت مردم آن دارد. بخش نساجی و پوشاک ترکیه نیز از تاثیر از این فاجعه مستثنی نیست، زیرا این بخش یکی از بزرگترین بخش های درآمد زا در اقتصاد ترکیه است. این صنعت به طور متوسط ۷ درصد تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص داده و بیش از ۱۶ درصد از سهم صادرات ترکیه را در اختیار دارد. این اولین بار نیست که ترکیه دچار زلزله می شود، پس از زلزله ۱۹۹۹، صادرات پارچه و پوشاک ترکیه برای اولین بار در مقایسه با سی سال قبل از آن کاهش یافت.هنوز هم اثرات زلزله فوریه ۲۰۲۳ بر صنعت نساجی و پوشاک ترکیه ناشناخته است.
ترکیه یکی مقاصد اصلی تولید و تامین پوشاک در جهان به شمار میرود و دومین منبع صادرات منسوجات و پوشاک به کشورهای اروپایی هست. صنعت پوشاک ترکیه با سهم ۳.۷ درصدی، ششمین تامین کننده بزرگ در جهان محسوب می شود. بیش از ۵۰ درصد از کل صادرات نساجی و پوشاک خود را به کشورهای اتحادیه اروپا صادر می کند. میزان کل صادرات نساجی در سال 2022 معادل با 35.25 میلیارد دلار بوده است.
انتظار میرود که زلزله در ماه‌های آینده بر صادرات نساجی و پوشاک ترکیه تأثیر بگذارد، زیرا تولید در برخی مناطق به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است. در مقابل، سهم صادرات منسوجات و پوشاک چین به اتحادیه اروپا، پس از کووید، بیش از ۱۴ درصد کاهش یافت. اما اکنون با باز شدن بازار چین و شرایط فعلی ترکیه، چین احتمالاً سهم بازار خود را در کشورهای اتحادیه اروپا باز پس خواهد گرفت.
همچنین زنجیره تامین را تحت تاثیر قرار داده است زیرا بندر اسکندرون در جنوب ترکیه در معرض آسیب های ساختاری شدید قرار گرفته و عملیات روزانه آن به طور موقت پس از زلزله متوقف شده است. جاده ها نیز به شدت تحت تأثیر قرار گرفته اند و حرکت کامیون ها در داخل و اطراف منطقه را مختل کرده است. علاوه بر این، زلزله بدون شک تاثیری بر مصرف داخلی منسوجات و پوشاک ترکیه خواهد داشت. سهم ترکیه در اتحادیه اروپا، بریتانیا و ایالات متحده می تواند توسط تامین کنندگان محصولات نساجی و پوشاک از چین، هند، ویتنام و بنگلادش مورد تهدید قرار گیرد. از طرفی چین، ویتنام و بنگلادش از معافیت گمرکی با اتحادیه اروپا برخوردار هستند. بنابراین، وضعیت فعلی ترکیه ممکن است الگوی تجارت را تغییر دهد و سهم بازار این کشور را در اتحادیه اروپا کاهش دهد.
مسائل لجستیکی برای فعالان بازار نیز مشکلات زیادی ایجاد کرده است. بندر اسکندرون به دلیل آتش سوزی بسته شده است و همه محموله ها باید به سایر بنادر هدایت شوند و باعث ازدحام در آن ها می شود. تحویل زمینی در داخل کشور نیز به دلیل آسیب‌دیدن برخی جاده ها در اثر زلزله به تاخیر افتاده است.
ترکیه در حال حاضر با کاهش رشد اقتصادی مواجه است. مشکلاتی که ناشی از عوامل مختلفی همچون قیمت‌های بالای جهانی انرژی، همه‌گیری کرونا و درگیری روسیه و اوکراین نیز از قبل وجود داشت. ترکیه از لحاظ اقتصادی به شدت تحت فشار اقتصادی قرار دارد به طوری که ارزش لیر در برابر دلار به پایین ترین سطح خود در چند ساله اخیر رسید. لیر در سال ۲۰۲۲ تقریباً ۳۰ درصد از ارزش خود را در برابر دلار از دست داد و به شدت به قدرت خرید مردم ترکیه آسیب وارد کرد. ذخایر ارزی ترکیه نیز در سال های اخیر به شدت کاهش یافته است و زلزله این بحران اقتصادی ادامه دار را شدیدتر خواهد کرد.
بین 30 تا 60 درصد کارخانه های نساجی در ترکیه دچار آسیب شده اند. محصولات پلیمری کمیاب شده است، بنابراین انتظار میرود قیمت مواد اولیه افزایش یابد. از جمله این مواد میتوان به پلی پروپیلن اشاره کرد. مصرف کنندگان محصول pp در مناطق خارج از زلزله قرار دارند. طی ماه های آینده، با توجه به کاهش عرضه پلیمر، این صنعت در شرایط بحرانی قرار میگیرد و با توجه به افزایش هزینه های حمل و نقل به بالای 30 تا 50 دلار در هر تن، افزایش قیمت پلیمر دور از انتظار نیست.
