مراقبت های بهداشتی و سلامتی یکی از بزرگترین دغدغه های انسان ها در دنیای امروز است. میکروارگانیسم های بیماری زا اعم از باکتری های پاتوژن، باکتری های بوزا، قارچ ها و کپک ها همواره به عنوان خطری برای موجودات زنده و غیر زنده مطرح بوده اند.
بوی ناخوشایند لباس هایی مانند جوراب، شیوع بیماری ها، لک شدن و تخریب منسوجات از جمله اثرات مخربی هستند که میکروب های مضر می توانند داشته باشند. یکی از روش های کاهش اثرات مخرب میکروب های مضر، آنتی میکروب کردن منسوجات است. اگرچه استفاده از مواد ضد میکروبی عرصه ی جدیدی در علم نیست اما تنها در چند سال اخیر است که تلاش های زیادی برای تکمیل منسوجات با ترکیبات ضد میکروبی انجام شده است.
میکروب ها جانداران بسیار کوچکی هستندکه با چشم غیر مسلح دیده نمی شوند و از آن جمله می توان به میکروارگانیسم هایی مانند باکتری ها، قارچ ها، جلبک ها و ویروس ها و غیره اشاره کرد. گرما و رطوبت شرایط بسیار مساعدی برای رشد اکثر این موجوات فراهم میکند. میکروب ها اغلب با مصرف محتوای پلیمری منسوجات به عنوان منبع کربن، ویژگی های عملکردی و کیفیت پارچه ها را دچار اختلال کرده و یا باعث ایجاد لکه روی پارچه می شوند.
شناخت میکروارگانیسم‌ها و ویژگی های آن ها، اینکه از کجا می آیند و چرا بر روی برخی از منسوجات رشد می‌کنند، زمینه را برای کنترل رشد و اثرات منفی آنها فراهم میکند و بنابراین میتواند ارزش افزوده بر پارچه باشد. جدول زیر برخی از ترکیبات قابل استفاده برای ضدباکتری و ضد قارچ کردن منسوجات را نشان میدهد.
در صورتی که شرایط از نظر رطوبت، دما و تغذیه (عرق بدن و اوره) به خوبی فراهم باشد، باکتری ها میتوانند بر پوست و منسوجات به راحتی رشد کنند. این موجودات می توانند عرق بدن را به مواد بدبویی مانند اسیدها، آلدئیدها و آمین ها تبدیل کنند و باعث ایجاد بیماری شوند.
منسوجاتی که بیشتر تحت تأثیر حملات باکتریایی قرار می گیرند عبارتند از: لباس های ورزشی، لباس های طبیعت گردی، لباس های نظامی، روکش ها مانند روکش بالش، لحاف، فرش و کوسن. علاوه بر تخریب منسوجات، باکتری ها همچنین می توانند بر مواد شیمیایی مختلف مورد استفاده در فرآیند تولید منسوجات نیز تأثیر بگذارند. امولسیون‌ها، دیسپرس کننده ها، رنگزاها، خمیر چاپ و غیره نیز میتوانند تحت تأثیر باکتری ها قرار گرفته و ویژگی‌هایی مانند ویسکوزیته و پایداری خود را از دست بدهند.
بنابراین هدف از یک تکمیل آنتی باکتریال را میتوان موراد زیر دانست :
- کنترل رشد میکروب
- کاهش بوی بد
- کاهش خطر انتقال عفونت
- کاهش بیماری ها
- حفظ کیفیت پارچه و ویژگی های ظاهری آن به ویژه در مورد الیاف طبیعی
