فرآیند تکسچرایزینگ
تکسچرایزینگ تبدیل الیاف صاف و مستقیم مصنوعی (نظیر پلی استر، نایلون، آکریلیک و…)، به الیاف فر و موجدار است. هدف از انجام این فرآیند، شبیه سازی خواص الیاف کوتاه طبیعی، افزایش حجم، عایق سازی گرمایی، قابلیت پوشش، نرمی، پرکنندگی و قابلیت انتقال رطوبت در الیاف مصنوعی است .
در فرآیند تکسچرایزینگ نخ گرم می شود و از طریق اعمال تاب در فیلامنت ها یا عبور آنها از یک جریان آشفته یا جت سیال، تغییر فرم طولی بوجود آمده و در آن فر و موج ایجاد میگردد و سپس برای تثبیت فر و موج ایجاد شده، خنک میشود. فرآیندهای متعددی برای ایجاد فر و موج در نخ وجود دارد که با توجه به چگالی خطی نخ و نیز ویژگی های مورد نیاز محصول نهایی، از فرآیند مناسب استفاده می شود .
فرایند تکسچرایزینگ معمولا به ۸ روش مختلف انجام می گیرد:
- روشی که معمولا بیشتر از بقیه روش ها در ریسندگی های نخ DTY انجام می گیرد، تاب مجازی می باشد. در این روش، ابتدا با کشش و حرارت، زنجیره های ملکولی نخ FDY شکسته می شود. سپس با تاب دادن به نخ، این زنجیره های شکسته شده و حالت زیگزاگی به خود می گیرد. زمانی که نخ به این حالت رسید، هم زمان عملیات سرد کردن نیز انجام می گیرد. پس از باز کردن تاب نخ، به واسطه داشتن حالت زیگزاگ، نخ حالت فنری به خود می گیرد.
- روش لبه برای تولید نخ های استرچ استفاده می شد اما امروزه جای خود را به تاب مجازی داده است. این روش بر این مبنا ست که اگر روبانی را از لبه ی تیزی عبور دهیم و آن را بکشیم پیچ می خورد و عدم تقارنی در سطح ایجاد می شود که موجب تکسچره شدن نخ می شود.
- جعبه تراکمی: امروزه این روش دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد اما در گذشته از این روش برای تکسچره کردن نوار و کابل مورد استفاده قرار می گرفته است.
- بافت و شکافت نیز روش دیگری است که در این روش پارچه های کشباف را تثبیت گرمایی کرده و سپس آن را باز کرده است ، که در این روش نخ با حداکثر ناصافی خواهیم داشت.
- چرخ دنده :در این روش دو چرخ دنده با یکدیگر درگیر هستند و نخ را از بین آن ها عبور می دهیم که نتیجتا نیروی وارده از طرف چرخ دنده ها بر روی نخ موجب تکسچره شدن آن می شود. تفاوت این روش با روش های دیگر این است که دراین روش بجای تکسچره کردن نخ، چله را تکسچره می کردند. این روش امروزه دیگر کاربردی ندارد.
- روش تاب حقیقی : در این روش یک انتها از نخ تاب داده می شود و نخ شکل مارپیچ می گیرد. به دلیل نایکنواختی و سرعت پایین ، این روش جای خود را به روش تاب مجازی داده است.
- روش جت هوای داغ نیز یکی از روش های مهم تکسچرایزینگ است که در این روش از یک سیال داغ برای تکسچرایزینگ استفاده می شود. این روش تنها روش برای تولید نخ های BCF است که اهمیت زیادی دارد.
- روش آخر برای تکسچرایزینگ،جت هوای سرد است . با این روش توانستند نخهای شدیداً درگیر بهم (کامپکت) با طول حلقههای (loop) کوچکتر تولید کنند تا دیگر پرزهای پراکنده بر روی نخ وجود نداشته باشد و همین عامل باعث شد تا به عنوان یک نخ استاندارد برای استفاده در روکش صندلی شناخته شود. زیرا این نوع نخ شباهت بسیار زیادی به نخ ساخته شده از الیاف طبیعی داشت و برخلاف سایر نخهای فیلامنتی و حتی تکسچره سنتی، زیردست لیزی نداشت و کاملاً ظاهر آن غیر پلاستیکی بود. نخ تکسچره هوا به واسطه وجود حلقه های فیلامنت و بالطبع خاصیت حبس و نگهداری هوا توانست این قابلیت را داشته باشد که سرمای زمستان و گرمای تابستان را دفع کند و عرق بدن را نیز جذب نماید.
در زمان گذشته از چرم طبیعی برای خودروهای گران و از روکشهای پلی وینیل (چرم مصنوعی) برای روکش صندلی خودروهای ارزانتر استفاده می شد که چرم مصنوعی علیرغم ارزانی، به دلیل سمی بودن بعد از مدتها منسوخ شد و استفاده از نخ تکسچره هوا جایگزین آن شد.
نخهای تکسچره هوا جایگزین نخهای پلیاسترپنبه ریسیده در چله فرش ماشینی شد و موجب شد تا استحکام و دوام محصول افزایش و قیمت کاهش یابد و تولید نیز راحتتر صورت پذیرد. زیرا در هنگام بافت، به دلیل عدم وجود الیاف آزاد و پراکنده هیچ پرزی وجود نداشت. حدود بیست سال پس از استفاده این نخ در فرش ماشینی توسط آمریکاییها، این مورد اکنون مورد استقبال ایرانیها هم قرار گرفته است.
به تدریج از نخ تکسچره هوای نایلونی و پلی پروپیلینی در پوشاک ورزشی و البسه زیر هم استفاده شد. زیرا الیاف pp دارای خاصیت هایژنیک است و برخلاف تصوری که در مورد ایجاد حساسیت این نوع الیاف در اثر تماس با بدن وجود دارد، این الیاف به دلیل جذب رطوبت صفر و عدم توانایی در نگهداری رطوبت، کاملاً بهداشتی هستند و امکانی برای رشد باکتری فراهم نمیکنند؛ در حالیکه، الیاف پنبهای به دلیل حبس رطوبت به مدت طولانی و خشک نشدن سریع این مشکل را دارند.
از سوی دیگر، تماس مستقیم بدن با الیاف pp که زیر دست پلاستیکی دارد، برای افراد حساس، ناراحتی به همراه میآورد که این مشکل هم با تولید نخهای تکسچره هوای pp رفع شده، این نوع نخ زیردستی پنبهای مانند و غیرمصنوعی ایجاد میکند. عملاً در این روش، نایلون و pp از یک طرف رطوبت را جذب و از طرف دیگر، دفع میکنند. از این نخ ها به دلیل خاصیت مشابه در جوراب ورزشی و ژرسه تیم های ورزشی هم استفاده میشود.
آمریکاییها از نخ تکسچره هوا پلیاستر به دلیل استحکام بالا ، نداشتن پرز و بالابودن راندمان بافت در چله فرش ماشینی استفاده کردند. در ایران، از این نوع نخ علاوه بر تار، به جای پود، خواب و پود مجازی فرش هم استفاده می شود.
سایت ایران یارن مفتخر است که یاری دهنده شما در امر خرید و فروش نخ و الیاف و سایر منسوجات باشد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و جدیدترین قیمت های نخ و الیاف با ما در ارتباط باشید.