نمره نخ، ظرافت (نازکی) یا ضخامت (کلفتی) نخ را تعیین می‌کند. نمره نخ در واقع بیانِ عددی ظرافت نخ است.از آنجایی که نخ بسیار از نظر ظاهر شبیه به یک سیم است در ابتدا برای اندازه گیری نمره نخ از ریزسنج استفاده میشد اما این دستگاه با مشکالت فراوانی همراه بود که موجب اشتباه در تعیین مشخصات نخ میشد.یکی از این مشکلات سخت بودن اندازه گیری قطر الیاف می باشد. با توجه به دایره ای نبودن سطح مقطع تمام الیاف ناچاریم از رابطه دیگری بهره بگیریم. مناسب‌ترین روش موجود در حال حاضر برقراری ارتباط بین وزن نخ با طول آن است. تعیین نمره نخ به این طریق نیز خود به دو روش انجام می شود یکی به روش مستقیم و دیگری به روش غیرمستقیم.
تعیین نمره نخ به روش مستقیم:
در این روش طول ثابتی از نخ در نظر گرفته می‌شود و وزن آن به عنوان نمره نخ بیان می‌شود. در این روش نخ‌های ظریف دارای نمره کمتر و نخ‌های ضخیم دارای نمره بیشتر هستند. واحدهای متداول برای نمره نخ در روش مستقیم عبارت‌اند از : تکس (Tex)، دسی تکس (Decitex) و دنیر (Denier).
از روش مستقیم برای اندازه گیری نمره نخ ابریشم و الیاف مصنوعی استفاده می شود.
دنیر: وزن 9000 متر از لیف یا نخ بر حسب گرم است.
تکس: وزن 1000 متر از لیف یا نخ بر حسب گرم است.
دسی تکس: وزن 10000 متر ازلیف یا نخ است.
تعیین نمره نخ به روش غیرمستقیم:
در روش غیر مستقیم، وزن ثابتی از نخ در نظر گرفته می‌شود و طول آن به عنوان نمره نخ بیان می‌شود. در این روش، نخ‌های ظریف دارای نمره بیشتر و نخ‌های ضخیم دارای نمره کمتر هستند. واحدهای متداول برای نمره نخ در روش غیر مستقیم عبارت‌اند از: متریک و انگلیسی (پنبه‌ای).
از روش غیرمستقیم برای شماره گذاری نخ‌های پنبه، کتان، پشم و آسبست استفاده می شود.
متریک (Nm) : این واحد، طول یک گرم از نخ را بر حسب متر نشان می‌دهد.
انگلیسی (Ne): این واحد تعداد 840 یارد از طول نخ را که 1 پوند وزن دارد، بیان می‌کند.
جدول زیر تبدیل نمرات مختلف نخ به یکدیگر را نشان می‌دهد:
مطالب مرتبط:
