همانگونه که در تصویر زیر نمایش داده شده است، پلیمرها را به لحاظ ساختاری می توان در چهار دسته ی اصلی قرار داد اگرچه استثناهایی نیز وجود دارند که ممکن است ترکیبی از این چهار ساختار پایه باشند. چهار ساختار پایه ی پلیمرها به شرح زیر است:
- خطی (Linear)
- شاخه ای (Branched)
- دارای اتصالات عرضی (Cross-Linked)
- شبکه ای(Network)
پلیمرهای خطی:
زنجیرهای پلیمری در پلیمرهای خطی با نیروهای ضعیف واندروالس و هیدروژنی به هم اتصال دارند. این پلیمرها به دلیل عدم مقاومت اتصالات ضعیف ذکر شده در برابر دما، در دسته ترموپلاست ها قرار دارند. در حقیقت دمای بالا سبب شکستن این اتصالات و جاری شدن پلیمر میشود و در صورت کاهش دما، اتصالات مجددا شکل میگیرند و اصطلاحا پلیمر سخت میشود.
پلیمرهای شاخه ای:
پلیمرهای شاخه ای بسیار شبیه به پلیمرهای خطی هستند با این تفاوت که در برخی نقاط خاص، زنجیرهای کوتاهی به شاخه ی اصلی متصل هستند. به دلیل فضای اشغال شده توسط این شاخه ها، دانسیته ی این پلیمرها کمتر از پلیمرهای خطی است. لازم به ذکر است که این شاخه ها موجب تشکیل اتصال قوی میان زنجیرهای اصلی نشده و این دسته از پلیمرها نیز در دسته ی ترموپلاست ها قرار دارند ( البته پلیمرهای شاخه ای پیچیده ی دیگری نیز وجود دارد که دمای ذوب بالاتری دارند.)
پلیمرهای کراس لینک شده :
در این پلیمرها، زنجیرها برخلاف پلیمرهای خطی، توسط اتصالات قوی کوالانسی به یکدیگر اتصال دارند. این ویژگی سبب می شود این پلیمرها در دسته پلیمرهای ترموست قرار گیرند البته استثناهایی نیز وجود دارد که در آن ها اتصالات کوالانسی در دمای پایین تری شکسته و پلیمر تخریب می شود.
پلیمرهای شبکه ای :
پلیمرهای شبکه ای دسته ی پیچیده ای از پلیمرها هستند که توسط اتصالات زیادی زنجیرها به یکدیگر متصل شده و یک شبکه ی سه بُعدی را ایجاد می کنند. تخریب حرارتی این پلیمرها به دمای بالا نیاز داشته و تقریبا بدون تخریب ساختار اصلی آن امکانپذیر نیست.
ساختار پلیمر می تواند حاوی بیش از یک مونومر باشد که به آن ها کوپلیمر گفته می شود. در مقالات آینده، نحوه طبقه بندی کوپلیمرها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
